श्याम विष्ट
कोहलपुर/बैजनाथ गाउपालिका वडा नं. ४ कि बिन्दु भट्टराइलाई यतिखेर चैते धान भित्र्याउने चटारो छ । भट्टराइ फागनु महिनामा रोपेको धान घरमा भित्र्याउने कार्यमा व्यस्त छिन् । भट्टराइ एकातिर धान भित्र्याउँदै छिन् भने अर्कोतर्फ बर्खे धान रोप्ने चटारोमा समेत जुटेकी छन् ।
बाँके जिल्लामा चैते धान रोप्ने थोरै किसानहरु मात्र छन् । भट्टराइलाई चैते धानबाली भित्र्याई बर्खे धान बाली लगाउनुपर्ने, धान भित्र्याउने र धान रोप्ने समय एकैपटक भएकाले समय व्यवस्थापन गर्नमै कठिन भएको बताउँछिन् ।
बैजनाथ गाउँपालिका वडा नं. ४ कि सफल कृषक बिन्दु भट्टराइले यस वर्ष चैते धान करिब १२ कठ्ठामा रोपेकी थिइन् । उनको धान अहिले पाकेर सुन झैँ पहेंलो देखिएको छ । भट्टराइ भन्छिन् समुदाय मानिसहरुले चैते धान फल्दैन भन्ने जिकिर गरेतापनी आफुले मेहेनेत र परिश्रम गरेको खण्डमा सफल भइन्छ भन्ने उनमा पूर्ण विश्वास रहेको बताउँछिन् ।
‘‘पाकेर तयार भएको धान समयमा घरमा भित्र्याउन भ्याइनभ्याइ छ । अर्कोतर्फ कतै वर्षा निरन्तर हुन्छ कि भन्ने डर त्यत्तिकै छ ।

तयारी भएको धान वर्षात् अघि भित्र्याउनु पर्ने भएकाले हामी धान काट्नमा व्यस्त छौँ’’, भट्टराइले भनिन्, ‘‘खेतमा पानी पसिसकेको छ ।’’ बाँके जिल्लामा परिक्षणका लागि कमै किसानहरुले धान रोप्न शुरु गरेका छन् । बैजनाथ गाँउपालिका कृषि शाखाका शाखा प्रमुख प्रमोद विश्वकर्माका अनुसार बैजनाथ गाँउपालिकाको प्राविधिक सहयोगमा कृषक भट्टराइले परिक्षणका लागि हर्दिनाथ नम्बर १ धानको बिऊ रोपेकी हुन । अहिले कृषकको चैते धान राम्रो फलेको छ आगामी दिनमा पनी अरु किसानहरुलाई पनि चैते धान रोप्नुपर्छ भन्ने प्रेरणा मिलेको छ उनले भनिन् ।
बाँकेमा सिक्टा सिचाई आयोजनाले पुग्ने स्थानहरुमा चैते धान रोप्न सकिनेछ । चैत्रे धान रोप्नका लागि सम्वन्धीत निकायका कृषि शाखाको प्राविधिक तथा अनुदानका कार्यक्रमहरु कृषकका घरदैलो सम्म पुग्न आवश्यक देखिन्छ । चैते धान खेतीका लागि पानीको स्रोत भएका ठाँउहरुको पहिचान गरि स्थानिय तहले योजना बनाएर अगाडी बढन सक्ने देखिन्छ । चैते धान लगाउने कृषकहरुलाई स्थानीय सरकारले बिउबिजन र मलखादमा अनुदान दिए उत्पादन बृदि गर्न सकिने अर्का किसान सन्तोष चौधरी सुझाव दिन्छन् ।

पूर्वका विभिन्न जिल्लामा सयौँ विगाहमा रोपिने चैते धान बाँकेका विभिन्न जिल्लाका स्थानिय तहमा परिक्षणका लागि रोप्ने कार्यहरु यस वर्षबाट शुरु भएको हो ।भट्टराइले रोपेको चैत्रे धानको अवलोकन बैजनाथ गाँउपालिका कृषि शाखा र बैजनाथ गाँउपालिका वडा नंं. ४ का वडा अध्यक्ष काली बहादुर शिहले अवलोकन समेत गरेका छन् ।